UNESCO to światowy rejestr zabytków, utworzony w 1972 roku, mający na celu ochronę i popularyzację najbardziej unikalnych monumentów na świecie. Jeśli obiekt znajduje się na liście UNESCO, to z pewnością jest unikalny, a wiele krajów i regionów przez lata stara się, aby dołączyć swoje zabytki do tej grupy. Lista UNESCO jest co roku aktualizowana. Na koniec 2021 roku obejmowała 1154 obiekty, w tym 897 zabytków kultury, 218 przyrodniczych i 39 mieszanych. W tym artykule opowiadamy o kilku najchętniej odwiedzanych miejscach na całym świecie, które znajdują się liście UNESCO.
Egipt – Piramidy w Gizie
Piramidy w Gizie, znajdujące się na obrzeżach Kairu, należą do najstarszych zabytków na świecie. Co ciekawe, to jedyne monumenty, które przetrwały do dnia dzisiejszego z listy Siedmiu Cudów Świata Starożytnego.
Trzy najważniejsze piramidy powstały ok. 4500 lat temu, są to majestatyczna Piramida Cheopsa, niewiele mniejsza Piramida Chefrena oraz stosunkowo mała Piramida Mykerinosa. Wszystkie są częścią kompleksu, który zawiera również wiele mniejszych piramid – grobowców innych prominentnych członków społeczeństwa dawnego Egiptu.
Niewątpliwie najbardziej imponująca, Piramida Cheopsa, posiada podstawę mierzącą ponad 230 metrów, a jej wysokość wynosi obecnie niespełna 139 metrów. Zbudowana z około 2,3 miliona bloków wapiennych o masie od 2 do 15 ton każdy, struktura ta jest znana również z wykorzystywania granitowych bloków o masie ponad 25 ton do budowy sklepienia komory grobowej. Piramida Cheopsa z pewnością należy do najbardziej okazałych i godnych uwagi obiektów dziedzictwa UNESCO.
Indie – Taj Mahal
Tę wyjątkową budowlę często określa się jako najpiękniejszy hołd dla miłości. Powstała ona bowiem z pwodu bólu po utracie najdroższej żony. Kiedy w 1631 roku Mumtaz Mahal, 36-letnia małżonka Szahdżahana, władcy Indii, umarła, rodząc czternaste dziecko, zrozpaczony mąż złożył jej dwie obietnice. Pierwsza dotyczyła pozostania już w stanie bezżennym, a druga budowy mauzoleum, wspanialszego niż dotychczas istniejące.
Wzniesienie Taj Mahal zajęło 22 lata, a w jego budowie uczestniczyło ok. 22 tys. robotników, rzemieślników i artystów, którzy przybyli nawet z tak odległych miejsc jak Uzbekistan czy Turcja. Bloki marmuru dostarczano na miejsce budowy dzięki 1000 słoniom, pokonując 320 km z dalekiego kamieniołomu. Następnie zdobiono je licznymi drogocennymi kamieniami oraz kaligrafią. Trzy kopuły, które wieńczą ten zabytek (najcięższa waży 13 tys. ton!), symbolizują kobietę, niebo i raj.
Chiny – Zakazane Miasto
Kompleks pałacowy w Pekinie, znany jako Zakazane Miasto, został wzniesiony w latach 1406-1420 na rozkaz cesarza Yongle z dynastii Ming, na terenie dawnej stolicy dynastii Yuan. Kompleks ten był rezydencją cesarzy dwóch dynastii: Ming (aż do 1644 roku) oraz Qing, której władcy sprawowali władzę od połowy XVII wieku do 1912 roku.
Zakazane Miasto jest nazwą potoczną, ponieważ tylko wybrane osoby, najbardziej godne zaufania, miały kiedyś wstęp do jego wnętrz. Kompleks ten jest nazywany w języku chińskim Gù Gōnzg, co można dosłownie przetłumaczyć jako Starożytny Pałac. Otoczony murami obronnymi, jest znanym obiektem UNESCO, na terenie którego znajduje się wiele pałaców i pawilonów, w tym największa budowla Zakazanego Miasta – Pawilon Najwyższej Harmonii.
Tuż przy Zakazanym Mieście znajduje się Plac Tian’anmen (Plac Pokoju Niebiańskiego), największy plac publiczny na świecie o wymiarach 800×300 metrów, z pomnikiem Bohaterów Ludu i Mauzoleum Mao Zedonga.
Hiszpania – Alhambra, zabytek muzułmański w Europie
Alhambra, położona w centrum Andaluzji w Grenadzie, uświetnia dawne rządy dynastii muzułmańskich w południowej Europie i jednocześnie należy do najwspanialszych zabytków kontynentu europejskiego. Ten majestatyczny kompleks pałacowo-forteczny powstał w XIII wieku za panowania emira Grenady Nasrida Mohammeda ben Al-Ahmara na gruzach małej twierdzy z IX wieku i był rozbudowywany przez następne dwa stulecia. Po usunięciu muzułmanów z Hiszpanii w 1492 roku, miejsce to służyło jako więzienie przez następne 500 lat.
Poeci arabski opiewali Alhambrę jako „perłę osadzoną w szmaragdzie”, odnosząc się do barw budowli i otaczających ją lasów. Obiekt ten składa się z kilku dziedzińców otoczonych rzeźbionymi kolumnami (najbardziej znanym jest Dziedziniec Lwów), wielu sal z bogatą ornamentyką, a także ogromnego ogrodu. Ściany pałacu zdobią zaś różne style arabskiej kaligrafii.
Peru – Machu Picchu
Machu Picchu jest skalnym miastem-świątynią, często określanym jako „zaginiona cywilizacja Inków”, dokąd hiszpańscy konkwistadorzy nigdy nie dotarli (odkryto je dopiero w 1911 roku). To wyjątkowe miejsce jest najbardziej znane ze skalnej Świątyni Trzech Okien, Słonecznego Obserwatorium i malowniczych tarasów rolniczych.
Machu Picchu, położone 112 km na północny-zachód od Cuzco, to najlepiej zachowane i jedno z najpiękniejszych osiedli wybudowanych przez Inków. Badania archeologiczne wskazują, że Machu Picchu powstało w połowie XV wieku i zostało opuszczone około 100 lat później, w 1537 lub 1538 roku. Przyczyny tej decyzji do dziś pozostają nieznane. Niektórzy badacze sugerują, że powodem mogła być wojna domowa lub epidemia, która zagroziła mieszkańcom.
Ten dwuhektarowy kamienny gród został odkryty w 1911 roku przez brytyjskiego naukowca i badacza Hirama Binghama III. Ponieważ nie udało się ustalić, jak pierwotnie nazywało się to miasto z listy zabytków UNESCO, do dziś funkcjonuje nazwa nadana przez Hirama. Machu Picchu oznacza Stary Szczyt – jest to nazwa góry, na której grani leży miasto.
Do dziś nie zbadano, w jakim celu zbudowano osadę. Czy był to ekonomiczny i religijny ośrodek Inków, miejsce kultu solarnego czy też baza do podbojów wschodnich stoków Andów. Pewne jednak jest to, że wizyta w Machu Picchu i zwiedzanie pozostałości imponujących świątyń, domów i wież to prawdziwy rarytas dla miłośników architektury i tych, którzy podróżują szlakiem Światowej Listy Dziedzictwa UNESCO.
Sprawdź również: Zabytki w Polsce